Žene su oduvek pisale kriminalističke romane, a na osnovu njih su oduvek snimani odlični filmovi.
Dok čitav svet lamentira nad činjenicom da je vrlo malo ženskih reditelja, Holivud nikada nije oklevao kad je reč o spisateljicama – najbolji reditelji su se s radošću hvatali ukoštac sa vrlo kompleksnim projektima i reinterpretirali ih na filmskom platnu. Lako se zaboravlja koliko je filmova snimljeno na osnovu dela ženskih autora, kad se uzme u obzir koliko često su scenariji za filmove štampani. (Za mnoge autore sam saznala na osnovu filmskih verzija njihovog dela, a tek kasnije preko pisane reči.)
Pred vama su tri spisateljice po čijim je delima snimljen najveći broj filmova. Podatke za formiranje ove liste prikupila sam koristeći prvenstveno sajt IMDB, Gugl pretraživač i znanje urednika sajta CrimeReads. Ograničila sam se samo na autorke čija su dela pretočena u igrane filmove – dakle, nisu uzimani u obzir televizijski filmovi, televizijske serije i kratki filmovi. Osim toga, filmovi koji su dospeli na listu snimani su na osnovu dela koje su ove žene pisale kao nezavisno književno delo, a ne kao originalnu priču za film.
Agata Kristi – 45 igranih filmova
Neprikosnovena kraljica krimića ima uz svoje ime 45 filmskih adaptacija, a u najavi je snimanje još tri. Ovaj ogroman opus uključuje barem 7 adaptacija romana „I ne osta nijedan“, koje su snimane širom sveta, i sa, nažalost, najrazličitijim verzijama naslova (osamdesetih godina XX veka u Rusiji snimljena je adaptacija sa bukvalno prevedenim originalnim naslovom knjige, što je zvučalo prilično rogobatno). Iako je većina adaptacija Agatinih knjiga rađena u britanskoj ili američkoj produkciji, postoji i značajan broj sovjetskih i indijskih filmova zasnovanih na njenim knjigama. Bila je miljenica mnogih velikih režisera – Džordž Polok je, tokom šezdesetih, snimio 4 različita filma zasnovana na njenom delu, a sada Kenet Brana nastavlja njegovim putem adaptirajući Agatina remek-dela. Pa ipak, ne postoji nijedan jedini igrani film zasnovan na njenim knjigama koji je režirala žena (što nije slučaj i sa televizijskim adaptacijama, ali to nije relevantno za našu listu). Agata Kristi je uvek isticala da je „Nakrivljena kuća“ njen omiljeni roman, stoga ne iznenađuje činjenica da je po njemu snimljeno nekoliko filmova.
Patriša Hajsmit – 20 igranih filmova
Kada sam počela da sastavljam ovu listu bila sam sigurna da će Patriša Hajsmit zauzeti prvo mesto (jasno je da sam previdela ogroman opus gospođe Kristi), ali Patriša sa svojih 20 adaptacija zauzima visoko drugo mesto. Najveći broj ovih adaptacija odnosi se na njen serijal o Tomu Ripliju: „Talentovani gospodin Ripli“ prvi put je ekranizovan šezdesetih godina pod nazivom „U zenitu sunca“ („Plein Soleil/Purple Noon“), u režiji Renea Klemona, i bez obzira na raspravu koja se povremeno rasplamsa među mojim kolegama na temu koja je verzija bolja – „U zenitu sunca“ ili mnogo prefinjenija i vernija adaptacija Entonija Mingele iz devedesetih – mislim da svi možemo da se složemo da je Tom Ripli prosto stvoren za filmsko platno. Vim Venders je takođe doprineo serijalu o Ripliju svojim filmom „Američki prijatelj“ po romanu „Riplijeva igra“, koji je snimljen sa pomalo neobičnim pristupom – glumci govore naizmenično na engleskom i nemačkom jeziku. Lilijana Kavani, poznata po režiji filma „Noćni portir“, nedavno je snimila sopstvenu verziju romana „Riplijeva igra“ (2002.)
Osim filmova zasnovanih na serijalu o Ripliju, Patriša Hajsmit je sarađivala sa velikim brojem priznatih režisera – nezaobilazna je Hičkokova neprevaziđena adaptacija romana „Stranci iz voza“ („Strangers on the Train“), kao i film zasnovan na romanu „Sovin huk“ u režiji Kloda Šabrola. Mada ovaj film i nije poznat kao neke druge adaptacije njenih knjiga, ipak se smatra jednim od najznačajnijih doprinosa ovom opusu. Možemo samo da se nadamo da će uspeh filma „Kerol“ („Carol“ - zasnovan na romanu „Cena soli“) podstaći filmsku industriju da se pozabavi i drugim romanima ove spisateljice koji nisu deo serijala o Ripliju.
Na kraju krajeva, ako je imitacija naiskreniji oblik laskanja, a parodija najiskreniji oblik imitacije, onda ne smemo da zaboravimo ni divnu parodiju romana „Strangers on the Train“, u režiji Denija Devita jednostavno naslovljenu „Izbaci mamu iz voza“, koja je postala moderan klasik (pretpostavljamo... nismo je pogledali...još uvek...).
Dafne di Morije – 14 igranih filmova
Na trećem mestu imamo kraljicu gotičkih trilera, Dafne di Morije sa 14 filmskih adaptacija. Ova autorka je danas verovatno najpoznatija po svom romanu „Rebeka“, koji je ili psihološki triler o opasnostima života u braku, ljubavna priča za sva vremena ili metafora za dobro skrivano postojanje lezbejki u visokom društvu (ili sve od navedenog!), ali autorka je napisala i priče koje su poslužile kao osnova za Hičkokov film „Ptice“ i jezivi film Nikolasa Rouga „Don’t Look Now“.
Roman „Rebeka“ prvi put je ekranizovan u režiji Alfreda Hičkoka 1940. godine, kasnije je snimljen u Indiji pod nazivom „Kohraa“ („Magla“) u režiji Birena Naga (1964), sa obrtom na kraju koji značajno odstupa od originala, a nedavno je snimljena i nova bolivudska verzija pod nazivom „Anamika“. Smatra se da je film „Krčma Jamajka“ istovremeno bio najveće razočarenje za autorku i najomraženiji Hičkokov film, budući da su čelnici studija primorali režisera da promeni kraj filma kako bi sačuvali reputaciju glavnog glumca kao dobrog momka.
Autor: Moli Odinc
Izvor: crimereads.com
Prevod: Maja Horvat